zondag 24 februari 2013

Allow me to slip out of this/ into something more feminine



Uit de afdeling, hoe kun je worden misleid door een platenhoes, de onderstaande afbeelding. Ten eerste is de muziek op de bijbehorende plaat The Butcher's Voice van de Brit Stuart Warwick vele malen smaakvoller en boeiender dan de kitscherige layout (poedels??!!) wellicht doet vermoeden.  Ten tweede : de man met de brede borstkas die hier ons hier stoer zijn worstjes toont, is als meisje geboren.


Zijn naam is Buck Angel, en in de industrie van Adult Entertainment staat hij ook wel bekend onder de redelijk voor zich sprekende naam 'Man With A Pussy'. De plaat bevat een hartverwarmend en gelijknamig eerbetoon aan deze 'gay icon', waarin Warwick over Angel verzucht 'you're more man than I'll ever be'.  Het is een passend icoon voor een plaat waarop de zoektocht naar een seksuele identiteit een hoofdthema is. Spookachtige beelden uit een jeugd vol onderdrukte gevoelens en onthechting van de vastliggende rollenpatronen doorspekken de plaat. Het refrein van het titelnummer van The Butcher's Voice begint met de regel 'But he'll never sing you a love song.' Elders beschrijft de zanger een Hello Kitty-pop die hij vroeger bezet, en die hij onder een vloerplank moest bewaren zodat zijn vader hem niet vond.

Warwick creëert met dit soort beelden en associaties een hallucitante, bijna dissociatieve sfeer in zijn ijle zanglijnen, die dan weer mooi contrasteert met zijn uitgesproken verlangen naar romantiek en tederheid. Op sommige momenten lijkt Warwick daarbij even weg te zweven naar een wereld waarin we hem lastig aandachtig kunnen blijven volgen, maar op de meeste momenten weet hij ons bij de les te houden, met fijne muzikale vondsten, en vooral met liedjes die kop en staart bevatten, en een groot, bloedend hart.




Warwick maakte eerder deze eeuw muziek onder de naam 'Jacob's Stories' (ik had er ook nog nooit van gehoord), en debuteerde in 2010 onder zijn 'married name' (dixit zijn eigen blog) met de plaat The Ordeal (eigen beheer). Beide projecten klinken nog vrij sober, kleine liedjes met kleine arrangementen. Kattig weetje: Op de biografie op zijn eigen website wordt collega Perfume Genius er doodleuk van beschuldigd de muziekstijl van zijn succesplaat Put Your Back N 2 It geheel te hebben gejat van The Ordeal. Al kleedt de bio de woorden wat voorzichtiger in.

Deze sobere stijl heeft Warwick op The Butcher's Voice achter zich gelaten. Op deze plaat, wederom in eigen beheer uitgebracht, verkent Warwick vol overgave de mogelijkheden van het weelderige, soms zelfs bombastische arrangement. Voor een plaat die zonder groot budget is opgenomen, slaagt hij er uitstekend in de stratosfeer te ontstijgen. Soms gaat de voorliefde voor weelderige toetsen en strijkers een beetje tegen hem werken, en lopen er zoveel geluidslagen door elkaar dat het een beetje stroperig wordt.

Maar laten we ons niet teveel blindstaren op detailkritiek. The Butcher's Voice is een van de meest intrigerende platen die 2013 tot nu toe bracht, en wellicht de plaat met de mooiste liedjes. Warm, dromerig, melancholisch, meeslepend, en heel belangrijk: op de juiste momenten een beetje stout en tongue in cheek. 

Oftewel: heerlijk luistervoer op de gure winteravonden. Zegt het voort, want deze artiest verdient meer dan de rest van zijn loopbaan in eigen beheer platen uit te brengen voor een handjevol liefhebbers. In een tijd waarin androgyne zangers met een voorliefde voor gelaagde arrangementen en melodrama kunnen rekenen op volle zalen en positieve recensies (R. Wainwright, Irrepressibles, Perfume Genius, etc.) is er geen twijfel dat er een groot publiek is dat deze plaat nodig moet gaan beluisteren.


zondag 30 december 2012

De lijst der lijsten 4: Keep your glory, gold and glitter (EINDLIJST 2012)

Ladies and gentlemen, without further ado... Naar mijn bescheiden mening het beste dat de pop/jazzmuziek in 2012 heeft opgeleverd, tien platen en enige verantwoording: 

10. Grimes- Visions


Wat is het?
Perfecte springerige electropopliedjes met lieve meisjesstemmen en een ietwat duistere ondertoon.  Als Twin Peaks zou zich zou afspelen op een Japans zomerstrand en alle karakters MDMA-verslaafden zouden zijn, zou Visions van Grimes de perfecte soundtrack zijn.
Waarom is het de op negen na beste plaat van 2012?
De suikerspinplaat van 2012. Je hoeft niet eens fan te zijn van electrobeats of ietwat lolita-achtige meisjesvocalen om te worden ingepakt door de retetoegankelijke, dynamische en fantastisch opgebouwde poppareltjes van deze cd. Zelfs de horkerigste rocker zal moeite hebben zijn heupen stil te houden bij een liedje als 'Oblivion'. Let op: dit is meer dan alleen gebakken lucht met een gesuikerde productie. Hier horen we een nieuwe prinses van de pop, die haar zinnen heeft gezet op de troon.

 9. Cody Chesnutt- Landing On A Hundred


Wat is het?
Flexibele en zelfverzekerde soulplaat volgens vertrouwd recept, met een hoog 'luister kinderen, vroeger dealde ik crack maar nu ben ik trouw aan mijn gezin'-gehalte.
Waarom is het de op acht na beste plaat van 2012?
Een plaat van verrassende kwaliteit, ambitie en godvrezendheid. Verrassend? Ja, want het voornaamste wapenfeit van Chesnutt tot nu toe was de bij vlagen geniale maar erg onevenwichtige lo-fiplaat The Headphone Masterpiece (2002). Op deze slaapkameropnames zong hij ons dingen toe als 'I got a hard dick with a curve and that's all you deserve' en 'fertilize another behind my lover's back'. Die laatste zin is afkomstig uit The Seed, een nummer dat hem min of meer beroemd zou maken toen hij een nieuwe versie opnam met hiphopband The Roots. Daarna bleef het lang betrekkelijk stil. In de tussentijd heeft Chesnutt het licht gezien en een gezin gekregen, blijkbaar, en hij maakt ons deelgenoot van zijn transformatie in de vorm van twaalf perfect geproduceerde, levendige soulsongs met funk-, rock-, en gospelinvloeden. 
Bekeringsdrift is iets waar je tegen moet kunnen natuurlijk, maar deze plaat is het waard omdat Chesnutt nu wel als songschrijver erin slaagt om (bijna) elke track te laten knallen, iets waar ook de  weelderige arrangementen aan bijdragen.  Warm, vitaal en fijn groovend, met slim gebruik van lagen percussie, strijkers en blazers, kan het zich meten met het beste uit de geschiedenis van de soul. Overigens is dit verre van een retroplaat, 'tijdloos' zou een passender cliché zijn.  Dan blijkt Chesnutt als zanger ook nog in deze muzikale omlijsting  zijn mannetje te staan. 
We vergeven hem dus de soms wat vermoeiende jehovatrekjes, en het feit dat deze plaat muzikaal weinig avontuur bevat, en kennen hem een mooie negende plaats toe. 

8. Animal Collective - Centipede Hz



Wat is het?
Nintendokarakters meppen elkaar tot moes terwijl hippe indiekids huilend rebussen voorlezen. Ofzo.
Waarom is het de op zeven na beste plaat van 2012?
Animal Collective is een van mijn ontdekkingen van dit jaar. Natuurlijk was de hype rondom hun vorige drie a vier platen niet geheel langs me heen gegaan, maar ik vond het maar irritante muziek gemaakt door hipsterkids die vooral heel erg interessant willen klinken. 
Misschien is dat laatste nog steeds waar, maar om een of andere reden viel dit jaar het kwartje wel, en dan ook nog door deze plaat, die door de pers en een groot deel van het indiepubliek als een lichte teleurstelling werd ervaren geloof ik. Het duurt even voordat de liedjes echt tevoorschijn komen onder de lagen synths, drumcomputers, gitaren en gekkigheid, maar eenmaal in hun volle schoonheid te behappen, zijn ze eigenlijk allemaal recht in de roos, en blijken die irritante bliepjes en kraakjes ineens de perfecte ondersteuning voor een gevoelswereld die zowel uitermate modern is, als volwassen en complex. Inmiddels ben ik ook hun oude werk ingedoken. Het is waar dat sommige eerdere platen waarschijnlijk beter zijn dan deze, maar laat je de pracht van een nummer als 'New Town Burnout' niet ontzeggen omdat de hype rondom de band een beetje is uitgeblust.



7. Fire! with  Oren Ambarchi - In The Mouth- A Hand


Wat is het?
Trommelvliesbeproevende samenwerking tussen gitaarnoiseartiest en freejazzcollectief.
Waarom is het de op zes na beste plaat van 2012?
NB: waarschijnlijk geen tip voor casual jazzluisteraars. Sinds een paar jaar is jazz eigenlijk mijn grote muzikale liefde, hoewel ik vooral de klassiekers aan het ontdekken was, en de moderne tijd een beetje links liet liggen. 
Dit jaar is daar op aandringen van wat medefans via internet verandering in gekomen, en ben ik onder andere in contact gekomen met het spannende spel van saxofonist Mats Gustafsson, die hier met zijn band Fire! de samenwerking aangaat met de opkomende Ambarchi. Beide hebben dit jaar niet bepaald stilgezeten, Gustafsson speelt op een flink aantal platen en zien we vaker in deze eindejaarsblog, Ambarchi maakte zelfs drie eigen platen en vier samenwerkingsplaten. Ik zie het Guns 'n Roses en Tool nog niet doen. 
Hoewel dit niet de meest toegankelijke plaat is die ik dit jaar leerde kennen, is het wel schitterend hoe op de drie langste tracks de lage ruis van Ambarchi en de uitstekend spelende bassist Johan Berthling langzaam een dans aangaan met Gustafsson, om uiteindelijk samen te smelten in een wilde, schreeuwende kakofonie. Je moet ervan houden.
Mijn belangrijkste adviseur voor nieuwe freejazz heet Jelle, en hij is via internet iedereen aan het overtuigen om deze plaat op één te zetten in de jaarlijstjes. Dat vond ik een beetje overdreven, maar ik wilde wel graag deze of Baro 101 in mijn top 10 hebben. Uit dank voor Jelle's tips heb ik voor deze gekozen. (Beide had natuurlijk ook gekund, maar dan kreeg Gustafsson wel een erg groot aandeel in mijn lijstje. Ik zal je verklappen dat we hem nogmaals zullen tegenkomen, namelijk.)

6. Asaf Avidan - A Different Pulse


Wat is het?
Weemoedig solodebuut van Israëlische kweelzanger met een knipoog naar Morricone.
Waarom is het de op vijf na beste plaat van 2012?
De raarste doorbraak van het jaar by far, deze Avidan, omdat Wankelmut een remix maakte van 'Reckoning Song' dat over de halve wereld een hit werd. Laatstgenoemde betreft al een ouder nummer, dat de zanger met de nasale, wat vrouwelijke stem maakte met zijn oude band The Mojo's. Deze band is inmiddels ter ziele, en dit jaar probeerde Avidan op eigen kracht zijn nummers in de studio tot leven te wekken. De folk is daarbij nooit ver weg, al is dit verre van het soort overjarige minimale pseudo-cowboymuziek waar we tegenwoordig zo vaak mee worden lastiggevallen. In plaats daarvan kleurt Avidan zijn droevige liedjes over de liefde die is verdroogd in met filmische sfeerelementen en bij vlagen smaakvolle orkestraties.
Niet alle liedjes zijn onderscheidend genoeg om de titel meesterwerk helemaal waar te maken, maar wie de stem van Avidan kan aanhoren krijgt een popplaat met prachtige melodieën, die wat betreft arrangementen alleen de nummer vijf van deze lijst moet laten voorgaan. 

 

5. Lost In The Trees - A Church That Fits Our Needs


Wat is het?
Hogeschool-americana met klassieke invloeden.Een muzikaal monument, een kathedraal van rouw en acceptatie, en de best gearrangeerde plaat van 2012.
Waarom is het de op vier na beste plaat van 2012?
Ik kan hier (voor de verandering) vrij kort over zijn, omdat ik al een complete blog heb gewijd (Kijk maar) aan mijn bewondering voor deze plaat, en mijn verbazing over het feit dat een plaat die zoveel  muzikale klasse in huis heeft, én een goed verhaal heeft, en zo hartverscheurend en integer is, zo is genegeerd door de critici en het publiek. Zou misschien nog wel een hogere plek verdienen

 

4. Masahiko Satoh/Takeo Moriyama/Peter Brötzmann - Yatagarasu (2012)  

Geen Youtube-materiaal, hier de plaat op Spotify
Wat is het?            
Toeterdetoet, pwep! tingeling tong ting tingeling...
Waarom is het de op drie na beste plaat van 2012?
Peter Brötzmann is een grote naam in de freejazz, maar zijn manier van een spontane herrie peuteren uit een saxofoon is niet altijd aan mij besteed. Sommige platen die ik in het verleden heb gehoord vind ik vooralsnog nergens op lijken. Desondanks, de beste pure freejazzplaat die ik hoorde uit 2012 omdat hij hier wordt gekoppeld aan de hier ten lande betrekkelijk obscure pianist Masahiko Satoh, wiens pianolijnen dit album echt maken: boeiend, complex, avontuurlijk en vaak ook gewoon móói pianospel.
Brötzmann lijkt zich ook wat in te houden om ruimte te laten voor de Japanse meester en gaat niet de hele tijd compleet los. Het resultaat is een chemie die soms de vreemdere platen van Coltrane/ Tyner in herinnering roept. Buitencategorie in de complexe muziek, een aanrader voor alle aanraders van de vrije jazz.

3. Bill Fay- Life Is People


Wat is het?
Vergeten singer/songwriter-genie uit de jaren zeventig maakt na jaren werken in fabrieken comeback als wereldwijze predikant. 
Waarom is het de op twee na beste plaat van 2012?
Meer nog dan alle hiervoor genoemde platen kan de comeback van Bill Fay me optillen en meevoeren naar een hogere staat van bewustzijn.
Het verhaal mag inmiddels bekend zijn: Fay maakte begin jaren zeventig een tweetal prachtige folkplaten, klinkend als een vollere, minder door depressie benauwde neef van Nick Drake. De platen slaan niet aan, en Fay is veroordeeld tot een leven in de marge, werkend als schoonmaker en fabrieksarbeider. Zijn platen krijgen echter een flinke cultstatus, en verschillende grote muzikanten noemen hem als invloed. De belangrijkste is misschien Jeff Tweedy van Wilco, die vaak Fay's 'Be Not So Fearful' speelt.
Als groot fan van Wilco kende ik de naam dus al wel, dus toen Fay dit jaar de studio inging voor zijn eerste plaat in veertig (!!!) jaar, was mijn interesse gewekt. Het kostte een paar luisterbeurten, maar net zoals bij Wilco zijn de liedjes op deze plaat echte 'slowburners': tegelijkertijd simpel en zo eigenzinnig dat het lastig is de eerste keer te horen wat er zo bijzonder aan is. Na enkele luisterbeurten verwelkomde de plaat me steeds meer als een warme deken.
Geen wrok hier, of verhalen over depressie of een drugsverleden. Geen man die zich dwangmatig probeert te bewijzen, of allerlei muzikale bokkensprongen maakt. Nee, twaalf gedragen, mooi gearrangeerde liedjes door een klasse songwriter die zowel met beide benen op de aarde staat als twee ogen gericht heeft op het Hogere (waarmee deze top 10 een verrassend religieus tintje meekrijgt). Tweedy wordt ook nog even bedankt middels een cover van Wilco's 'Jesus, Etc.', en komt even meezingen op 'This World'. Maar zijn aanwezigheid is niet noodzakelijk: de brok in de keel die ik krijg tegen het einde van 'Cosmic Concerto' is dit jaar ongeëvenaard.

 

2. Frank Ocean- Channel Orange


Wat is het?
De R&B-hype van het jaar, op het eerste gehoor minimaal en eenvoudig, bij herhaalde beluistering een behoorlijk subtiele en substantiële plaat.
Waarom is het de op één na beste plaat van 2012?
Frank Ocean, lid van de erg hippe Amerikaanse hiphopcrew OFWGKTA, is niet eens een groot soulzanger. Bij het uitkomen van zijn eerste echte album, 'Channel Orange' was er in eerste instantie ook meer aandacht voor een open brief die hij op Tumblr postte dan voor de muziek. In deze brief kwam Ocean er voor uit ooit verliefd te zijn geweest op een man, waardoor er gek genoeg een enorme buzz om zijn muziek ontstond, en de Amerikaanse hiphopwereld op een aangename manier met een gewetensvraag werd geconfronteerd.
Maar de muziek dan? In eerste instantie vond ik het allemaal niet zo indrukwekkend. Binnen de ontstane hype werd single als 'Pyramids' onthaald als een revolutie binnen de R&B, maar ik hoorde alleen een zanger langdradig meekwelen op een droge beat.  
Pas bij het herbeluisteren voor de jaarlijstjes kwam de plaat echt goed bij mij binnen. En niet omdat deze plaat nou zo'n revolutie zou zijn binnen de urbanmuziek, maar omdat minstens negen tracks van deze plaat extreem verslavende, briljant geproduceerde moderne R&B bevatten, waarvan ik de neiging heb om ze steeds opnieuw en opnieuw te draaien. Waar ligt het aan? De ijzersterke hooks, de producties die niets te veel doen en toch bij elke luisterbeurt weer de juiste details bevatten om je geïnteresseerd te houden, en het feit dat de meeste tracks ook nog echt ergens over gaan: Ocean blijft niet hangen in goedkoop swingen in de club of gangsterthema's. Het milieu dat Ocean beschrijft bestaat juist uit 'Super Rich Kids' die zich verveeld en decadent gedragen, en nauwelijks besef hebben van de echte wereld. En ja, dat de mainstream R&B met 'Forrest Gump' een ondubbelzinnig homo-erotische track rijker is, is natuurlijk ook leuk en mooi meegenomen. Topplaat!

 1. Neneh Cherry & The Thing - The Cherry Thing

Wat is het?
Maffe jazzgroep + eigenzinnige zangeres = plaat die maandenlang blijft boeien, prikkelen en verrassen.
Waarom is het de allerbeste plaat van 2012?
Neneh Cherry is in de laatste twintig jaar niet bepaald erg zichtbaar, na een paar grote hits ('Buffalo Stance', 'Seven Seconds') stamt haar laatste plaat als soloartieste alweer uit 1996. Liever zingt ze een potje mee op platen van anderen, of gaat ze interessante samenwerkingsverbanden aan. In die laatste categorie: The Cherry Thing. Het stond wellicht al beschreven in de sterren: The Thing, een Scandinavische Jazzgroep rondom -daar is ie weer!- Mats Gustafsson, is vernoemd naar een nummer van Don Cherry, de legendarische freejazz-trompettist  en... stiefvader van Neneh Cherry.
Acht nummers, allemaal opgenomen in één take, twee eigen composities ('Cashback' en 'Sudden Moment') en zes covers, uitgevoerd door Neneh Cherry die een combinatie neerzet van een zwoele jazzvocaliste en een volstrekt geschifte MC, met een band die haar soms ingetogen bijstaat, en op de juiste momenten de freejazzgekte laat losbarsten: Gustafsson is een held (zijn solo op 'Cashback'!) en bassist Ingebrigt Håker Flaten is als een vis in het water in deze tussenvorm tussen groove en gekte, maar de ster van de plaat is toch wel de werelddrummer met de wereldnaam: Paal Nilssen-Love. Op mijn zoektocht door de moderne free jazz was hij dit jaar mijn echte ontdekking, nu al een van mijn favoriete levende muzikanten.
De covers op dit album komen letterlijk uit alle hoeken, twee jazzstukken van, natuurlijk Ornette Coleman respectievelijk Don Cherry, maar ook nummers van Suicide, Martina Topley-Bird en The Stooges (een heerlijk vuil 'Dirt'). Helemaal weggeblazen werd ik echter door 'Accordion' een complete jazz-deconstructie van het nummer van Madvillain van de hiphopklassieker Madvillainy. Prachtig opgebouwd rondom de vocalen van Cherry en de roffels van Nilssen-Love, klein beginnen en eindigen in de stratosfeer. Zo hoort het te zijn.
Kwaliteit is altijd subjectief, en volgorde erin aanbrengen bijna niet te doen. Maar dit is mijn meest beluisterde plaat van het jaar, en 'Accordion' is mijn favoriete nummer. Met dat nummer luiden we het jaar dan ook uit. Keep your glory, gold, and glitter! En een gelukkig nieuwjaar aan iedereen!



zaterdag 29 december 2012

De lijst der lijsten 3: It's Like A Default



Voordat ik hier mijn uiteindelijke top tien over 2012 plaats, nog even een (verre van complete) lijst van platen die het niet hebben gehaald, maar die ik te leuk of interessant vind om niet nog even apart aan te stippen. Hieronder elf stuks, in alfabetische volgorde. Speciale vermeldingen!

Fiona Apple- The Idler Wheel Is Wiser Than The Driver Of The Screw, And Whipping Cords Will Serve You More Than Ropes Will Ever Do


Wat is het?
Redelijk neurotische jazzrock/ singersongwriter-bekentenissen
Een speciale vermelding omdat...
Weinig mensen maken muziek zoals Apple, die binnen de grote massa van moderne zangeressen en singer/songwriters haar compleet eigen niche heeft uitgehakt. De lange plaattitel (niet eens haar langste) zal sommige mensen doen fronsen, en anders zorgen de uiterst persoonlijke, nogal geschifte tien liedjes van deze unieke en boeiende plaat daar wel voor.
Waarom dan niet in de top 10?
Eigenlijk weet ik, na minstens 25 keer luisteren, nog steeds niet of ik deze plaat nou echt geweldig vind. In de toekomst kan dit een positief punt worden, nu zorgt het ervoor dat Fiona Apple net de boot mist.


Burial - Kindred (EP)


Wat is het?
De andere kant van de dubstep-medaille, met veel rare geluidjes en spookachtige samples, elementen van oude techno, ambient, etc.
Een speciale vermelding omdat...
Volgens veel electronicaliefhebbers is deze EP de beste plaat van het jaar. Een groot liefhebber ben ik zelf zeker niet, maar de manier waarop Engelsman William Bevan rondom zijn frame van zware dubstep/garagebeats een web op weet te trekken waarin elk soort geluidje kan bijdragen aan de spanning van een track is zeker boeiend, en 'Loner' is zeker een van de twintig beste tracks van 2012.
Waarom dan niet in de top 10?
Een groot liefhebber of kenner ben ik dus niet, en hoewel ik deze EP een aantal keer voor mijn plezier heb gedraaid, is dit geen muziek die ik thuis heel snel opzet. Soms vind ik Burial ook een beetje voorspelbaar, wat de kenners misschien dom zullen vinden. Troost u met de wetenschap dat ik zeker nieuwsgierig ben geworden om deze kant van de moderne muziek nader te onderzoeken in de toekomst.


Graham Coxon - A + E


Wat is het?
Introverte cultgitarist wil ons aan het dansen krijgen.
Een speciale vermelding omdat...
Nou ja,... Aparte plaat. De gitarist van Blur zoekt hier de dansvloer op zoals zijn oude maat Damon Albarn dat ook al bij vlagen deed bij o.a. Gorillaz, maar waar laatstgenoemde altijd een frontman in zich heeft gehad, blijft Coxon nog steeds die verlegen outcast, wat een nogal apart resultaat oplevert: Coxon schuifelt de dansvloer op en gaat daar over zijn brillenglazen cynisch toekijken wat hij heeft veroorzaakt. Buiten dat blijft Coxon een van de meest boeiende gitaristen van de laatste 25 jaar. De plaat kan wat dat betreft wedijveren met die van Neil Young en Ty Segall, twee andere muzikanten die erin slaagden een levendig gitaargeluid neer te leggen in de studio dit jaar.
Waarom dan niet in de top 10?
Meer een charmante en aparte plaat dan echt een hele goede. Een echt honderd procent geslaagde song heb ik er niet op aangetroffen, en de meeste tracks zijn op zijn zachtst gezegd een beetje langdradig.

Django Django - S/T


Wat is het?
Alles op een hoop-indiepop met een sterke link naar de Beta Band.
Een speciale vermelding omdat...
Ik heb me laten vertellen dat er zelfs een familielid van de Beta Band in Django Django speelt, en dat is in ieder geval niet verbazingwekkend. Net zoals die ter ziele gegane formatie is dit een prettig gestoord Engels collectief met een uitstekend oor voor een goede popmelodie en weinig respect voor muzikale grenzen. En waar The Beta Band nog wel eens door wilde draven en door wilde zemelen, houdt Django Django het lekker strak en effectief:  maar één liedje boven de vijf minuten, en 'Default' is misschien wel de indie-oorwurm van het jaar.
Waarom dan niet in de top 10?
Eerlijk gezegd ontdekte ik deze plaat pas in december, naar aanleiding van andere jaarlijstjes. Als ik er meer tijd mee had kunnen besteden, had hij wellicht kans gemaakt op een plek in de top 10. Het omgekeerde is ook mogelijk. Dit soort bandjes gaan me vaak na een aantal keer luisteren nogal tegenstaan. We zullen zien...

Goat - World Music


Wat is het?
Heavy psychedelische rock met exotische tintjes, wild dansende vrouwen rondom de totempaal van Jimi Hendrix
Een speciale vermelding omdat...
...dit echt een van de allercoolste platen van het jaar is. Een krankzinnige dans door de jungle, tribale rock met groovende gitaarriffs en opzwepende vrouwenvocalen, wat wil een mens nog meer? Een stonede geluidscocktail die ruikt naar retro en tegelijkertijd volstrekt eigenzinnig is.
Waarom dan niet in de top 10?
Om echt door te dringen tot de meesterwerken zou een rockplaat je echt moeten raken in emotioneel opzicht, en/of een paar echt memorabele songs bevatten. Met World Music maak ik die klik nog niet echt op die manier.

Grizzly Bear - Shields


Wat is het?
Moderne indiehype van een paar jaar terug keert soberder en gruiziger terug.
Een speciale vermelding omdat...
Hier en daar hoor je mensen klagen dat er eigenlijk weinig bijzonders gebeurt op deze plaat, maar dat is juist misschien het meest opvallende hier. Een band die eerder stoeide met electronica en Spector-achtige producties komt hier terug met een plaat die verrassend simpel en rootsy is. Niet dat het een kale plaat is, maar de verzorgde en weloverwogen rockarrangementen, met spaarzame orkestraties, laten vooral heel erg veel ademruimte aan de liedjes. Aangezien de plaat hoge noteringen haalt in verschillende jaarlijsten, moeten de liedjes echt heel goed zijn. Minstens de helft van de liedjes op Shields haalt dan ook dat criterium.
Waarom dan niet in de top 10?
Ik heb nog steeds mijn twijfels over de andere helft. Bovendien is deze plaat vocaal wat minder overtuigend.


Mats Gustafsson/ Paal Nilssen- Love/ Mesele Asmamaw - Baro 101
(geen filmpje beschikbaar, niet op Spotify)

Wat is het?
Ethiopiër speelt op inheemse lier terwijl hij wordt begeleid door twee high profile Scandinavische freejazzmannen. Piep! Kraak! Tuut! Boink!
Een speciale vermelding omdat...
Meer dan pop was jazz de laatste paar jaar mijn grote liefde, en sinds dit jaar ben ik ook meer freejazz/ improvmuziek gaan luisteren. Voor sommigen een taaie kluif, ik vind al dat gekraak en geknetter heerlijk. Gustafsson en Nilssen-Love werden mij al snel aangeraden, twee belachelijk productieve muzikanten die Afrika bezochten met hun vrienden, de Nederlandse avantpunkers van The Ex, en zo onder de indruk waren dat ze meteen maar even een van de plaatselijke muzikanten in een hotelkamer uitnodigden om een uurtje te jammen. Het resultaat horen we hier, zonder verdere opsmuk. Misschien is het verrassend dat Baro 101 een redelijk coherente en muzikale plaat is geworden, die klinkt alsof de heren al maanden samen spelen. Uniek!
Waarom dan niet in de top 10?
Tsja... wellicht niet helemaal om zuivere redenen. Er komen enkele andere (free)jazzplaten in de top 10 terug, en ook enkele muzikanten die we hier horen zullen we nog gaan tegenkomen op die plek. Om overkill te voorkomen, en ook om een andere plaat voorrang te geven om reden die ik t.z.t. zal uitleggen, heeft deze plaat het onderspit gedolven. Met spijt in mijn hart, overigens.

Metz - S/T


Wat is het?
LUID, LOMP EN HEAVY!!!
Een speciale vermelding omdat...
De echte 'nummer elf' van de lijst, in zoverre dat deze als laatste afviel uit het top 10-lijstje. Elk jaar moet er wel een lekker gruizige rock 'n rollplaat komen bovendrijven, en met nieuw werk van Titus Andronicus, Jack White en Ty Segall was het goed toeven tussen de krakende en piepende gitaren. Deze was echter het beste, een adrenalinebom van een plaat die klinkt als het sonische equivalent van een vechtpartij tussen robots. Op een grindpad. En dan ook nog met een hoog meeschreeuwgehalte. Yeah!
Waarom dan niet in de top 10?
Hoezeer het me ook verdriet doet, ik vond de platen die de top tien wel gehaald hebben gewoon allemaal meer diepgang en variatie bieden dan deze. Na een keer of tien is de lol hier toch wel een beetje vanaf.

Soundgarden - King Animal


 Wat is het?
De comeback van de band zoals we die kenden uit de jaren negentig: een ritmisch aparte, alternatief gestoorde variatie op Led Zeppelin dus, basically.
Een speciale vermelding omdat...
Omdat Soundgarden het gewoon verdient, verdomme. King Animal bevat dan wel geen nu al legendarische hitsingle van het niveau Jesus Christ Pose of Black Hole Sun, de liedjes zijn allemaal dik in orde en worden strak en rauw ingespeeld door een band die nog gretig klinkt. Chris Cornell, toch wel duidelijk op zijn best in deze biotoop, weet de veroudering van zijn stem (meestentijds) in zijn voordeel te gebruiken. Lekker plaatje!
Waarom dan niet in de top 10?
Soundgarden was al een band met beperkingen tijdens hun eerste leven, en dat is niet verbeterd. In combinatie met het ontbreken van een song die echt je leven verandert, kan ik er toch niet meer van maken dan deze welgemeende schouderklop. Desondanks: vette plaat!

Sun Kil Moon - Among the Leaves


Wat is het?
Cult-songwriter Mark Kozelek maakt zijn liedjes graag hypereenvoudig en hyperpersoonlijk. Een effectieve en gek genoeg behoorlijk verfrissende mix tussen het universele en individuele dus.
Een speciale vermelding omdat...
Kozelek is een beetje artiest die ik pas dit jaar heb ontdekt, hoewel hij al verscheidene jaren voortploetert, eerst met zijn oude band Red House Painters, daarna solo en met Sun Kil Moon. Altijd fijn als artiesten die je nu pas leert kennen ook dit jaar een plaat hebben uitgebracht, en dit is een hele fijne. Kozelek maakt liedjes die zo eenvoudig zijn dat ze meteen bekend aanvoelen, en tegelijkertijd zorgen zijn typische, tragikomische observaties, en zijn bijna angstaanjagend goede gevoel voor een markant detail ervoor dat het nooit generiek wordt.
Waarom dan niet in de top 10?
Het was nog wel een twijfelgeval, uiteindelijk waren er nog wel tien platen te vinden die me meer wegbliezen bij deze. Maar bij liefhebbers van kleine, tijdloze liedjes kan deze plaat eigenlijk niet ontbreken in het boodschappenlijstje van dit jaar.

THEESatisfaction - awE naturalE


Wat is het?
Damesduo maakt retestrakke en sexy electrofunk met een flinke attitude.
Een speciale vermelding omdat...
Omdat dit eigenlijk de beste punkplaat van 2012 is. Het album vliegt voorbij in een killergroove van een half uur, waarin de wapens van de soul, funk en electro met grote precisie in stelling worden gebracht door deze twee dames (naar ik heb gelezen een stel overigens) om tegen de wereld te zeggen: hier zijn we, we zijn sexy, en hier is onze middelvinger. Don't funk with my groove!
Waarom dan niet in de top 10?
Iets meer ambitie en variatie tussen de liedjes had wel gemogen, verder is het heel subjectief: ik vond andere dingen nóg mooier. Maar deze redelijk onopgemerkt gebleven plaat is toch wel een dikke aanrader!

Ook gehoord, en niet onopgemerkt gebleven: Mijn held Neil Young bracht een plaat uit die verre van slecht was maar toch niet onderscheidend genoeg om hier te noemen. Ik ben ook nog niet echt gaan zitten voor de laatste Leonard Cohen. Verder zullen Ty Segall, The Chromatics, Titus Andronicus, How To Dress Well, Patti Smith, en vele anderen de top tien niet halen hoewel ik met plezier naar nieuwe muziek van hen heb geluisterd. Ten slotte nog een filmpje van wat toch van dit jaar een van de meest geslaagde voorbeelden moet zijn van een van mijn favoriete guilty pleasure-genres: zwaarmoedige zwijmelrock:



De top tien volgt morgen of maandag.